W polskim społeczeństwie ubezwłasnowolnienie nie ma dobrych opinii. Często jest nazywane śmiercią cywilną, pomimo iż ma na celu zabezpieczenie interesów osoby, która z powodu ciężkiej choroby lub niepełnosprawności nie jest w stanie o siebie zadbać i pokierować swoim postępowaniem. Ubezwłasnowolnienie całkowite zostało uregulowane w art. 13 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks Cywilny.
A jaka jest tego konsekwencja? Taka osoba może być łatwo skrzywdzona poprzez działania swoje, jak i innych osób.
Pomimo trudności związanych z opieką nad osobą bezradną, bliscy nie zbyt decydują się o wystąpienie z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie. Często można spotkać opinie, iż z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie osoby bliskiej występują chciwi krewni, żeby przejąć jej majątek. Jednak w mojej ocenie jest to nieprawda.
Jakie zalety ma ubezwłasnowolnienie?
Ubezwłasnowolnienie ma swoje zalety. Instytucja ta ma pomagać osobom, które nie radzą sobie same i które ze względu na ograniczone możliwości psychiczne nie powinny podejmować wiążących decyzji. Do zalet ubezwłasnowolnienia można zaliczyć:
- Ochrona majątku osoby ubezwłasnowolnionej.
- Ochrona interesów osoby ubezwłasnowolnionej.
- Zapewnienie osobie ubezwłasnowolnionej odpowiednich warunków do życia.
Ubezwłasnowolnienie całkowite – kiedy zasadne?
Sprawy o ubezwłasnowolnienie dotyczą osób zmagających się z poważnymi zaburzeniami psychicznymi oraz ciężkimi uzależnieniami. Taka osoba ma bardzo ograniczoną zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji, wobec czego może być wykorzystana przez inne nieuczciwe osoby, które mogą namówić ją na zaciągnięcie pożyczki, podpisanie niekorzystnej umowy (np. sprzedaży domu, samochodu czy innego składnika majątku), zakup niepotrzebnych rzeczy czy sporządzenie testamentu.
Dodatkowo osoby uzależnione mogą roztrwonić czy zmarnotrawić majątek na hazard czy zakup środków psychoaktywnych (narkotyków czy innych substancji). Dzięki ubezwłasnowolnieniu można uchronić osoby chore czy niepełnosprawne przed finansowymi skutkami ich decyzji czy manipulacji ze strony osób trzecich.
Ubezwłasnowolnienie całkowite- dlaczego tak ważne?
Ubezwłasnowolnienie chroni przed niektórymi skutkami prawnymi oraz umożliwia opiekunowi podejmowanie czynności procesowych na korzyść ubezwłasnowolnionego. Jest to istotna kwestia, ponieważ osoby o ograniczonych możliwościach intelektualnych i uzależnione mogą stać się łatwym celem dla osób mających złe zamiary. W dodatku osoby te często same dla siebie stanowią realne zagrożenie i narażają swoje zdrowie. W tej sytuacji ubezwłasnowolnienie umożliwia skierowanie takiej osoby na leczenie, które niejednokrotnie ratuje życie.
Osoby cierpiące na zaburzenia psychiczne, uzależnione, niedołężne czy niepełnosprawne często nie są w stanie zadbać o siebie. Nie zdają sobie sprawy, że trzeba opłacić rachunki, kupić jedzenie, zadbać o swoją higienę osobistą czy przyjąć niezbędne leki. W dodatku często nie mają na to funduszy, ponieważ nie pracują czy nie korzystają z opieki społecznej.
W takich sytuacjach może zadziałać instytucja ubezwłasnowolnienia, ponieważ opiekun osoby ubezwłasnowolnionej zobowiązuje się przed sądem do sprawowania pieczy nad swoim podopiecznym. Opiekun musi zapewnić osobie ubezwłasnowolnionej odpowiednie warunki do życia i dbać o to, aby niczego jej nie brakowało.
A jakie są wady ubezwłasnowolnienia?
Do najczęściej wskazywanych wad instytucji ubezwłasnowolnienia należy zaliczyć:
- ograniczenie wolności i podstawowych praw.
- ograniczenie możliwości rozwoju i ingerencja w autonomię.
- dyskryminacja osoby ubezwłasnowolnionej.
- nadużycia wobec osób ubezwłasnowolnionych.
- obowiązki opiekuna i konieczność pod nadzór sprawowany przez sąd.
Więcej o instytucji ubezwłasnowolnienia przeczytają Państwo w poprzednim wpisie: https://radcaprawnyzakopane.pl/ubezwlasnowolnienie-calkowite-czym-jest-jaka-jest-procedura/
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej, zastanawiasz się nad ubezwłasnowolnieniem bliskiej ci osoby, to zapraszam do kontaktu poprzez formularz kontaktowy lub pod numerem telefonu: 730-824-320.
