Kiedy spadkobierca nabywa spadek?
Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks Cywilny nabycie spadku następuje z chwilą jego otwarcia, a więc z chwilą śmierci spadkodawcy. Z tą chwilą następuje określenie kręgu spadkobierców oraz nabycie przez nich spadku, o ile spadkobiercy ci nie odrzucą spadku. By, móc bez przeszkód dysponować majątkiem spadkowym oraz podejmować związane z nim decyzje, spadkobierca powinien dysponować dokumentem, który będzie potwierdzał jego uprawnienia dotyczące majątku spadkowego. Takim dokumentem będzie postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia. Jak formalnie uzyskać stwierdzenie nabycia spadku? Jakie są możliwości działania?
W innym wpisie przeczytają Państwo, czym jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza: https://radcaprawnyzakopane.pl/przyjecie-spadku-z-dobrodziejstwem-inwentarza-czy-zawsze-korzystne/
Stwierdzenie nabycia spadku w postępowaniu sądowym – co należy zrobić?
Stwierdzenie nabycia spadku w postępowaniu sądowym jest najbardziej popularnym trybem prowadzącym do potwierdzenia dziedziczenia, chociaż ta tendencja ulega zmianie i spadkobiercy coraz częściej decydują się na załatwienie sprawy u notariusza.
Celem nabycia spadku spadkobierca musi złożyć do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym. Wniosek należy złożyć do sądu spadku, którym jest co do zasady sąd rejonowy ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy. W przypadku niemożności ustalenia takiego miejsca w Polsce właściwy jest sąd miejsca, gdzie znajduje się majątek spadkowy lub jego część, a w braku powyższych podstaw, sądem spadku jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy.
Jak napisać wniosek o stwierdzenie nabycia spadku? Co powinien zawierać taki wniosek?
Sam wniosek nie jest skomplikowany i jego sporządzenie nie powinno sprawić większych trudności. We wniosku należy zawrzeć dane spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci, jak również miejscowość, gdzie spadkodawca stale zamieszkiwał przed śmiercią. Kolejno, należy wskazać dane spadkobierców i ich pokrewieństwo ze spadkodawcą. Jeśli spadkodawca pozostawił po sobie testament należy poinformować o tym sąd. Powinni się również wskazać gdzie taki testament jest przechowywany, o ile spadkobierca ma taką wiedzę.
Po złożeniu wniosku do sądu, sąd rozpatruje wniosek i gromadzi dowody, które mogą potwierdzić prawo do spadku. Na tym etapie spadkobierca może zostać wezwany do dostarczenia dodatkowych dokumentów lub do złożenia wyjaśnień, a także do złożenia tzw. „zapewnienia spadkowego”. Zapewnienie spadkowe to nic innego jak oświadczenie dotyczące znanych spadkobiercy innych osób uprawnionych do dziedziczenia po spadkodawcy. Zapewnienie spadkowe musi zostać złożone osobiście przez spadkobiercę i nie można zrobić tego przez pełnomocnika. Z reguły wystarczającym jest złożenie takiego oświadczenia przez jednego ze spadkobierców. Jeśli spadkobierca jest nieletni lub ubezwłasnowolniony, zapewnienie spadkowe składa jego prawny opiekun.
Po rozpatrzeniu sprawy, sąd wydaje postanowienie o nabyciu spadku. Dokument ten jest dowodem na to, że dana osoba jest spadkobiercą i uprawnionym do dziedziczenia majątku zmarłego. Należy wiedzieć, iż postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie jest obligatoryjne, aczkolwiek może bardzo ułatwić spadkobiercom późniejsze zarządzanie majątkiem spadkowym. Jest ono również konieczne, by taki majątek mógł zostać podzielony, jeśli spadkobiercy będą chcieli tego dokonać.
Co dołączyć do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku? Jakie warunki należy spełnić?
Istotną kwestią na etapie sporządzania wniosku o stwierdzenie nabycia spadku jest dołączenie do wniosku dokumentów. A jakie to dokumenty? Do wniosku bezwzględnie dołączamy:
- akt zgonu spadkodawcy,
- akty urodzenia spadkobierców,
- akt małżeństwa spadkodawcy, o ile jego małżonek żyje,
- akt małżeństwa spadkobiercy, o ile doszło do zmiany nazwiska,
- testament, umowy o zrzeczeniu się dziedziczenia itd.,
- potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od wniosku – 100 zł,
- potwierdzenie uiszczenia opłaty za wpis w Rejestrze Spadkowym – 5 zł,
Stwierdzenie nabycia spadku u notariusza – akt poświadczenia dziedziczenia
Stwierdzenie nabycia spadku może nastąpić również u notariusza, który sporządzi w tym celu akt poświadczenia dziedziczenia. Jest to procedura dużo szybsza, niż postępowanie sądowe, ale nieco droższa. Jednakże, w kancelarii notarialnej muszą stawić się wszyscy spadkobiercy. W przypadku, gdy nie ma takiej możliwości, bądź pomiędzy spadkobiercami istnieje konflikt załatwienie sprawy u notariusza nie będzie możliwe.
